Wśród problemów skórnych, z którymi pacjenci zwracają się do dermatologa, łojotokowe zapalenie skóry zajmuje jedną z czołowych pozycji. Problem ten może dotknąć każdego, niezależnie od płci i wieku. Istnieją liczne metody, pozwalające na uzyskanie poprawy stanu chorego, lecz warto wiedzieć, że kuracja bywa długotrwała i trudna, a chorobę cechuje wysokie ryzyko wystąpienia nawrotów.
Czym jest łojotokowe zapalenie skóry?
Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to przewlekła choroba, będąca skutkiem stanu zapalnego, obejmującego gruczoły łojowe oraz skórę. Jej cechą charakterystyczną jest łuszczenie się miejsc, objętych zmianami chorobowymi, zaczerwienienie oraz świąd. W późniejszych etapach na skórze mogą pojawić się tłuste łuski i strupy. Najczęściej zmiany są przy tym dobrze widoczne – występują bowiem na twarzy, owłosionej skórze głowy i w okolicach małżowin usznych. Rzadziej spotyka się je w innych częściach ciała (na przykład na klatce piersiowej lub w miejscach, w których uginają się stawy).
ŁZS może dotknąć praktycznie każdego, jednak statystyki wskazują, że częściej spotykane jest u mężczyzn – niektóre badania sugerują, że może być to związane z wyższym poziomem testosteronu w organizmie. Innymi czynnikami, skorelowanymi z podwyższonym ryzykiem wystąpienia zachorowania na łojotokowe zapalenie skóry lub zaostrzenia tej choroby, są:
- zaburzenia pracy układu odpornościowego,
- zaburzenia hormonalne,
- zaniedbania w dziedzinie higieny osobistej,
- silny stres, zmęczenie i niewystarczająca ilość snu,
- niezbilansowana dieta,
- nadużywanie alkoholu.
- zanieczyszczenie środowiska,
- niewielka ekspozycja skóry na światło słoneczne.
Niekiedy ŁZS może być również wywołane przez drożdżaki, żyjące na ludzkiej skórze – w przypadku osłabienia układu odpornościowego mogą one spowodować stan zapalny i w rezultacie doprowadzić do wystąpienia tej choroby. Warto również wiedzieć, że łojotokowe zapalenie skóry może nasilać się w miesiącach zimowych. Jest to związane zarówno z opisaną wyżej niższą ekspozycją skóry na światło słoneczne, jak i ze zmianami w pracy gruczołów łojowych w tym okresie roku, zwłaszcza przy mroźnej i suchej pogodzie. Więcej informacji na temat łojotokowego zapalenia skóry znajdziesz w artykule: “Obszary ciała, w których łojotokowe zapalenie skóry przeważnie występuje”.
Łojotokowe zapalenie skóry – leczenie
Łojotokowe zapalenie skóry nie jest chorobą łatwą do wyleczenia. Problemy pojawiają się często już na etapie diagnozy. Schorzenie to bywa bowiem mylone z grzybicą, dolegliwościami o podłożu alergicznym lub łuszczycą. Choroby te mają odmienne przyczyny, a wdrożenie charakterystycznego dla nich leczenia nie przynosi efektów w przypadku ŁZS.
Samo leczenie rzadko prowadzi do całkowitego ustąpienia choroby, może jednak znacząco poprawić stan pacjenta i wpłynąć na jakość jego życia. Stosuje się przy tym zarówno leki doustne, jak i podawane bezpośrednio na chorą skórę. Niezwykle ważnym aspektem jest dyscyplina i systematyczność chorego. Bardzo często dochodzi bowiem do sytuacji, w której pacjent, widząc pierwsze efekty leczenia, zaprzestaje dalszej terapii. Niestety, zwykle efektem takiego postępowania jest szybki nawrót choroby.
Istotnym aspektem leczenia ŁZS jest również konieczność systematycznych wizyt kontrolnych u specjalisty, prowadzącego leczenie. Wiąże się to z faktem, że długotrwałe przyjmowanie leków, charakterystyczne dla terapii łojotokowego zapalenia skóry, może powodować wystąpienie skutków ubocznych. W takiej sytuacji konieczne jest niekiedy wprowadzenie modyfikacji procedur medycznych lub zastosowanie dodatkowych środków ostrożności, mających na celu ograniczenie ryzyka wystąpienia niekorzystnych dla pacjenta skutków leczenia.
Jak już wspominaliśmy, łojotokowe zapalenie skóry wiąże się również z nieodpowiednią dietą. W związku z tym częstym zaleceniem lekarzy, zajmujących się tym schorzeniem, jest zmiana jadłospisu. Przede wszystkim należy ograniczyć udział w spożywanych pokarmach tłuszczów i potraw smażonych, słodyczy i produktów zawierających duże ilości cukrów prostych (również słodzonych soków owocowych) oraz alkoholu i żywności o wysokim stopniu przetworzenia. Zalecane są natomiast warzywa i owoce oraz produkty bogate w selen i cynk (orzechy i nasiona). Warto również postarać się o zastąpienie czerwonego mięsa – na przykład rybami.