Drżenie, potocznie nazywane „shimmy”, to zjawisko, które może doprowadzić do poważnych wypadków motocyklowych. Wyjaśniamy naturę tego problemu oraz o standardach, które powinny być zachowane przez producentów motocykli, serwisantów, dostawców części, mechaników oraz właścicieli motocykli w kontekście bezpieczeństwa kierowcy.
Dlaczego motocykl wpada w Shimmy?
Motocykle zostały zaprojektowane i zbudowane tak, aby były maksymalnie stabilne dzięki dwóm kołom ustawionym w jednej linii. Głównym elementem utrzymującym tę stabilność jest żyroskopowy efekt działający na koła i silnik. Jednakże wszystkie opony, także te motocyklowe, ulegają bocznym odchyleniom spowodowanym różnicami w nawierzchni drogi, które mogą sięgać od drobnych pęknięć po duże pagórki.
Kiedy dochodzi do takiego odchylenia, opona zazwyczaj reaguje kontrolowanym lub tłumionym ruchem. W niektórych sytuacjach opona zaczyna drżeć lub oscylować, co może prowadzić do drżeń podobnych właśnie do shimmy, które w skrajnych przypadkach mogą być niebezpieczne.
Co powoduje Shimmy?
Aby Shimmy wystąpiło w trakcie jazdy na motocyklu, musi być zainicjowane przez czynnik zewnętrzny (warunki środowiskowe lub drogowe), a następnie pogłębione przez czynniki wewnętrzne.
Czynniki zewnętrzne:
- Stan nawierzchni drogowej: przy wysokich prędkościach, kilka równo rozmieszczonych nierówności drogowych może wprowadzić harmoniczne drgania do układu zawieszenia i kierownicy motocykla, które dodatkowo w połączeniu z różnymi defektami motocykla mogą zainicjować drżenia.
- Środowisko: nagłe podmuchy wiatru lub uderzenie podmuchem od większych pojazdów mogą sprawić, że motocykl zacznie drżeć, zmieniając tym samym punkt styku, co w rezultacie prowadzi do bocznych sił działających na oponę, mogących wywołać drżenie.
Czynniki wewnętrzne:
- Opony: wadliwe opony mogą wpływać na inicjowanie drżenia i mogą być źródłem zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych czynników powodujących drżenie.
- Koła: wiele motocykli jest wyposażonych w koła z drutu, nieprawidłowo zmontowane lub niekonserwowane koła mogą być nierówne lub niewłaściwie wycentrowane.
- Montaż: wadliwy montaż w trakcie produkcji lub serwisowania, na przykład niewłaściwe zamocowanie lub dociśnięcie łożysk głowicy kierownicy, może być korzeniem problemu z drganiami.
- Konstrukcja: geometria i sama konstrukcja motocykla mogą stanowić o tendencji motocykla do drgań. Kluczowym elementem jest tutaj pomiar śladu przedniego koła, a zmiany takie jak podnoszenie lub opuszczanie zawieszenia, zmiana rozmiaru kół z powodów estetycznych, mogą powodować zmiany w śladzie prowadzące do niestabilności.
- Aerodynamika: podczas jazdy z wyższą prędkością lub na wprost wiatru, motocykl może doświadczać podnoszenia aerodynamicznego, co zmniejsza dociążenie przedniego zawieszenia i powierzchnię styku z nawierzchnią, co z kolei może prowadzić do niestabilności prowadzenia i drgań.
Zobacz też:
Co to jest interkom motocyklowy i dlaczego warto go mieć?
Nowy motocyklista | PORADNIK
Motocykl 125 jaki wybrać?
